Kâtip Çelebi’nin Özbekistan Kütüphanelerinde Bulunan İlmi Mirası

KÂTİP ÇELEBİ’NİN ÖZBEKİSTAN KÜTÜPHANELERİNDE BULUNAN İLMİ MİRASİ Feyzullah Atahan * fotoğraf: Cihannüma, Dünya Haritası (Katip Çelebi)   Eskiden Mâverâünnehr, bugün ise Özbekistan olarak anılan coğrafya, dünyada önemli bir kültür ve medeniyet merkezi olması yönüyle tanınmıştır. Bu topraklarda pek çok âlim, ulema, padişah ve fâtihler yetişti. Yüzyıllardır insanlığın bilim merkezleri olarak hizmet eden Semerkant, Buhara, Şaş (Taşkent),…

Devamı ...

Reşid Nebiyev’in “Hokand Hanlığı Tarihi – Hüdayar Han’ın Feodal Tarımı” Kitabı Üzerine Bir Tahlil

Feyzullah ATAHAN * Hokand Hanlığı Tarihinden Reşid Nebiyev, İz İstorii Kokandskogo Hanstva – Feodalnoy Hozyaystvo Hüdayar Hana (Hokand Hanlığı Tarihi – Hüdayar Han’ın Feodal Tarımı) Fen Yayınları, Taşkent 1973, 387 syf. *** Bu çalışma, 19. yüzyılın 40.-70. yılları Hokand Hanlığı’nın sosyal-ekonomi ve siyasi tarihinden bahsediyor. Bu kitap, tarihi yazmalara ve arşiv belgelerine dayanarak yapılmış bir…

Devamı ...

Hokand Hanlığında Merkez Yönetim Teşkilatı ve Vezirlik

Hokand Hanlığında Merkez Yönetim Teşkilatı ve Vezirlik Feyzullah ATAHAN* fotoğraf: Hokand Hanlık Sarayı Kapısı Önsöz Bu çalışmamızda Hokand Hanlığı Merkez Teşkilatında önemli rol oynayan Kengeş ve devlet yönetiminde Vezir derecesindeki yetkililer hakkında bilgi verilmiş, Kengeş üyelerin kimlerden oluştuğu, onların dereceleri ve yaptığı vazifeler incelenmiştir. Hokand tahtına gelen hükümdarlara göre Kengeş üyelerinin devlet yönetimindeki derecelerinin değişmesi…

Devamı ...

Mirza Kalender Müşrif’in “ŞAHNÂME-İ NUSRETPAYAM” Adlı Eserinde Orta Asya Hanlıklarının İlişkileri

MİRZA KALENDER MÜŞRİF’İN “ŞAHNÂME-İ NUSRETPAYAM” ADLI ESERİNDE ORTA ASYA HANLIKLARININ İLİŞKİLERİNE DAİR BAZI BİLGİLER ÜZERİNE MAKALE fotoğraf:Hokand Hanlığı Sarayı   Feyzullah ATAHAN (İstanbul Medeniyet Üniversitesi, Tarih Bölümü Doktora öğrencisi, MAMER Akademik Kurul Üyesi) ÖZET Makalede tarihçi bilgin Mirza Kalender Müşrif’in “Şahnâme-i Nusretpayam” adlı eserinin Saint-Petersburg nüshasına girmeyen bir bölüm üzerinde söz edilir. Söz konusu bölümde Hive…

Devamı ...

REGİSTAN

Semerkand Registan meydanı, kadim Semerkand kentinin resmi merkezi olup burada üç tarihi bina yükselmiştir: Uluğbek Medresesi (1417-1420), Şirdar Medrese (1619-1636) ve Tillakari Medrese (1647-1660). Registan, kadim ilim, eğitim kurumlarının yerleşim yeri olup ve şarktaki şehircilik sanatının en çarpıcı örneklerinden birisidir. Timurlular gururla şöyle der: “Kim gücümüzden şüphelenirse, onun gelip bizim inşa ettiğimiz binaları görmesine izin…

Devamı ...

“TİMURLENK Bozkırların Son Göçebe Fatihi” KİTAP TAHLİLİ

“Timurlenk Bozkırların Son Göçebe Fatihi” KİTAP TAHLİLİ Feyzullah Raufhan (İstanbul Medeniyet Üniversitesi Tarih Bölümü- MAMER Akademik Kurul Üyesi) Beatrice Forbes Manz, Timurlenk Boskırların Son Göçebe Fatihi / Çev. Zuhal Bilgin, 291 s. Kitapyayınevi, İstanbul, 2006. Forbes Manz araştırmasında Emir Temur’un (*) biyografisinden bahsetmiyor veya onun yaptığı seferleri, savaşlarını anlatmıyor. Bu çalışmada Timur’un iktidara geldiğinde Çağatay Ulusu’ndaki…

Devamı ...

HİVE HANLIĞI’NIN SON DÖNEMLERİ

*Muhammet İkbal MÜMİNOĞLU (İstanbul Üniversitesi Tarih Bölümü- MAMER Akademik Kurul Üyesi) Hive Hanlığı’nın Son Dönemleri 1763 yılında Timur-Gazi Han’ın öldürülmesinden sonra Manğıt, Kıpçak ve Konğırat boyları arasında saltanat kavgası başladı. Bu çekişmelerden sonra, Muhammed Emin-İnak (Ö. 1790) yönetimindeki Konğırat Boyu, galip olarak çıktı. Bu olay ile Manğıt Hanedanı’nın devri kapanarak, Konğırat Hanedanı devri başladı. Muhammed…

Devamı ...

İNGİLİZLER ve RUSLAR TÜRKİSTAN’DA -Fıtrat- (Özbekçe Makale)(*)

Маълумдурким: бу кун Герман ва Турк давлатларининг биринчи душманлари англиздир. Герман ва турк давлатлари олдида Туркистоннинг англизларга кечмакиндан русларға қолмоғи яхшироқдир. Бир вақтлар ўзини турк давлатининг бир кашиши атаған Афғон ҳукумати турк сиёсатига шунча молик бўлған бир масъалани қабул қиларми? Абдурауф Фитрат ИККИ МАҚОЛА   ТУРКИСТОНДА РУСЛАР(*) Ислом маданияти тарихининг олтунли, юлдузли япроғларидан буюк бир…

Devamı ...

ALİ ŞİR NEVAİ

ALİ ŞİR NEVAİ * Ali Şir Nevai, 9 Şubat 1441 tarihinde Afganistan, Herat’da doğmuştur. Babası Timur’un meliklerinden Sultan Ebû Said’in veziri Kiçkine (Küçük) Bahşi idi. Ali Şîr Nevâî’nin ilk eğitimini babası verdi. Daha sonraki eğitimine Horasan ve Semerkant’ta devam etti. Sultan Hüseyin Baykara ile mektepte ders arkadaşıydı. İkisinden hangisi devlet idaresine geçerse, diğerini unutmamak üzere…

Devamı ...

ABDURRAUF FITRAT -NECAT YOLU- (makale tercümesi) 1919

AİLE GÖREVİ Dünya git gide gelişmekte… Bir iş ister iyi olsun ister kötü, yavaş yavaş gelişerek sonunda durgunluğa yüz tutar. Sonuç olarak, siz nefsinize hakim olursanız, o zaman aile içinde göreviniz kolaylaşır. Aile görevi, aileyi oluşturmakla başlar. Biz burada aileyi oluşturmak ve yönetmek konusunda küçük bir tartışma yapacağız. Şunu bilmek gerekir ki, doğadaki tüm varlıklar…

Devamı ...