Çarhi (1900-1979) Klasik Özbek edebiyatının geleneksel yönünü modern edebiyata taşıyan bir şair olarak bilinen Askarali Hemraalioğlu Çarhi, 23 Şubat 1900’da Kokand’da doğdu. İlkokula eski mektepte başlayan Askarali babasından hat, annesinden ise şiir yazma sanatını öğrendi. Şair hafız olacağını Sa’di, Nevai, Bedil’in gazellerini gençlik döneminde okuyarak gösterdi. Süleymankul Raci, Mirza Hokandi gibi şairlerden “Aruz” kaidelerini öğrendi.…
Devamı ...
Hamza Hekimzade Niyazi (1889-1929) Yeni çağ Özbek edebiyatının temsilcilerinden biri, şair ve dramaturg, bestekar ve yönetmen, eğitimci-pedagog ve toplum önderi Hamza Hekimzade Niyazi 6 mart 1889 yılında Kokan şehrinde tabip bir ailede doğdu. Hamza önce eski okul ve medreselerde okuyup Fars, Arap dillerini, Rus-tüzem okulunda ise Rus dilini öğrendi. Hamza’nın sanatsal çalışmalara olan ilgisi erkenden…
Devamı ...
Parsa Şemsiev (1897-1972) Parsa Şemsiev 02.10.1897 ‘de Buhara da doğdu, 03.21.1972 Taşkent’te vefat etti. Buhara Medresesi’nden mezun olmuştu. Metinsel Eserler araştırmacısı, Nevai hakkında bir uzman, Filoloji Bilimleri Doktoru (1970), Özbekistan’da hizmet gösteren bilim adamı olarak tanınmıştır. 1930’lu yıllara kadar medrese ve mektep, talim ve terbiye işleriyle meşgul oldu. 1931-1936 da Özbekistan Devlet Yayıncılığı’nda, 1936-1940 yılları…
Devamı ...
GAZİ ÂLİM YUNUS (YUNUSOV) (1893-1938) Gazi Âlim Yunus, 1893 yılında Taşkent’in Şirinkuduk Mahallesinde, işçi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. İlköğrenimini medresede gördü. Refikası Valentina İvanovna Yunusova ile 1925-1930 yılları arasında doğan Erk, Mira, Oskar ve Kamile adlı çocukları, devrin zulümlerine göğüs gerip, tahkire uğrayan bu değerli insanın dertlerini paylaşarak yaşadılar. Özbekistan sahasında ilk dilbilimi…
Devamı ...
Şeyh İsmail Mahdum (1893-1976) İsmail Mahdum 1893 yılında Namangan şehrinde, muhafazakar bir ailede doğdu. Babası Sottı Ahund Molla Abdurrazık Ahundoğlu, zamanının meşhur alimlerinden birisiydi. Namangan’da uzun yıllar Hazret-i Hizr Camii’nde imamlık ve cami yanındaki medresede müderrislik yapmıştır. İsmail Mahdum ailesinin 2. evladı olup, beş erkek ve üç kız kardeşi vardı. Ağabeyleri İbrahim ve İshak Mahdumlar…
Devamı ...
Şakir Süleyman (1900-1942) 20.yüzyılda Özbek sosyo-kültürel ve milli edebi hareketlere aktif olarak katılan ziyalı (aydın) kişilerden birisidir. Süleyman 1900 yılında Kokand’da nevruz bayramı günü doğmuştur. Şiiriyat ve nesir ile ilgilenmiş,edebiyat eleştirmeni ve publisist birisi olarak, aydınlanma gayelerini yaymak için yoğun çaba göstermiştir. 19.yüzyıl birinci ve ikinci yarısında bir dizi şairi yetiştiren Kokand, edebi ve manevi…
Devamı ...
Aybek (1905-1965) Aybek (Musa Taşmuhammetoğlu) 10 Ocak 1905 yılında Taşkent’in Gavkuş mahallesinde doğdu. Taşkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi (1925-27), Leningrad Ulusal Ekonomi Enstitüsü’nde (1927-29) okumuş ve ağır bir hastalığa yakalanması sebebiyle Taşkent’e geri dönüp, Taşkent Üniversitesi’ndeki eğitimini tamamlamıştır (1930). 1943 yılında Özbekistan Fenler Akademisi Üyeliği ve 1965 yılında Özbekistan Halk Yazarı ünvanlarını almıştır.(1965) Duygular (1926) Gönül…
Devamı ...
Fazıl Yoldaşoğlu (1872-1955) Fazıl Yoldaşoğlu (1872, Cizzah ili, Behmel ilçesi, Layka köyü-17.3.1955, Semerkant ili, Bulungur Ş.) Özbek halk ozanı, aşık(bahşi). Yoldaş Molla Muradoğlu’nun talebesi. Bulundur destancılık okulunun en önemli ve son temsilcisidir. Yetim olarak büyümüştür. Çobanlık yapmıştır. Destancılığa merakı erken yaşlarda başlamıştır. Gençliğinde dombra çalıp koşuk söylemeyi meşk etmiştir. 20 yaşlarında hocası Yoldaş Şair’den…
Devamı ...
Ergeş Cumanbülbüloğlu (1868-1937) Ergeş Cumanbülbüloğlu 1868 yılında Semerkand vilayetinin Koşrebat ilçesi, Korgan köyünde doğmuştur. Özbek halk şairi, destancısıdır. Çiftçi, destancı bir ailede dünyaya geldi. Onun yedi göbek atası, amca ve nineleri destancı-şair olmuşlardır (Yadgar, Lefes, Mulla Taş, MullaHalmurad, Cumanbülbül, TillaKempir, Sultan Kempir, Cassak, Yarlakab ve Başlakab, 17.-19. Yüzyılların tanınmış destancılarındandır). ErgeşCumanbülbüloğlu’nun büyük şair ve destancı…
Devamı ...
Aşurali Zahiri (1885-1937) Meşhur eğitimci, büyük dilbilimci (lengüist), sözlükbilimci (leksikografi), yazınbilimci, alim, gazeteci ve tercümandır. Türkistan’daki ceditçilik hareketinin tanınan temsilcilerinden biri olan Aşurali Zahiri 1885 yılında Kokand civarındaki Ayim köyünde doğdu. İlk eğitimini Medalihan medresesinde aldı (1914). Arap ve Fars dillerine hakim olmakla birlikte, Özbek ve Fars –Tacik edebiyatını öğrenmiştir. Her yönden ilim sahibi olan…
Devamı ...